Przejdź do głównych treściPrzejdź do wyszukiwarkiPrzejdź do głównego menu
piątek, 29 marca 2024 07:39
Reklama BMM
Reklama
Reklama
News will be here

Długie życie z fotografią w tle (1)

Początek tej historii, która swój kres miała wiele lat temu w Oławie, sięga pięknej epoki, jeszcze przed pierwszą wojną światową. W Kołomyi, przy ulicy Franciszka Józefa 15, mieścił się zakład fotograficzny. Jego właścicielem był Alexander Kübler, „cesarski i królewski nadworny fotograf J.C.K.W. Cesarza i Króla Karola Franciszka Józefa”. 1 września 1912 próg zakładu przekroczyła siedemnastoletnia panna Michalina Hnatkowska, z zamiarem nauczenia się niełatwej sztuki fotografii

Urodzona 3 listopada 1895, pochodziła z bardzo dobrze sytuowanej rodziny, w której ceniono wykształcenie. Jej ojciec Michał był nauczycielem w szkole zawodowej przemysłu drzewnego w Kołomyi, a brat Stefan został architektem. Matka Michaliny miała na imię Emma, z domu Lityńska. Według świadectwa ukończenia piątej klasy, wydanego 30 czerwca 1911, przez pięcioklasową wydziałową szkołę żeńską im. Królowej Jadwigi w Kołomyi, Michalina Hnatkowska była wyznania katolickiego, obrządku greckiego.

Michalina - urodziwa dziewczyna

Co skłoniło pannę z dobrego domu do podjęcia rok później nauki u fotografa - nie wiadomo. Może interesowała się ruchem sufrażystek i postanowiła samodzielnie decydować o swoim losie? Taką myśl można wysnuć z jednej z pierwszych zachowanych fotografii, na której delikatna, koronkowa suknia Michaliny kontrastuje ze zdecydowanym, wręcz zawadiackim spojrzeniem. A może pociągała ją artystyczna strona fotografii? Świadczyć o tym mógł jej niezaprzeczalny talent do zapomnianej dziś sztuki ręcznego retuszu zdjęć. Ale nie tylko - fotografie Michaliny z kolejnych lat ukazują urodziwą dziewczynę, o pięknych, zamyślonych oczach. Jej pełna wyrazu twarz sugeruje osobę o dużej wrażliwości. Zachowany portret z cytrą, w ludowej stylizacji, wskazuje - być może - na pewne młodopolskie fascynacje. Cytra, według opisu encyklopedycznego, była instrumentem górali alpejskich z pogranicza Austrii i Bawarii. Sfotografowany instrument, pochodzący z pracowni Eduarda Heideggera w Linzu (Austria), był własnością Michaliny i przetrwał do dziś. Może jest to ślad kolejnej rodzinnej historii. Imię jej matki ma pochodzenie germańskie, a na terenie ówczesnych Austro-Węgier mieszane narodowościowo rodziny były zjawiskiem dość powszechnym, w końcu było to jedno cesarstwo.
Nauka zawodu trwała trzy lata, później mistrz Kübler zatrudnił Michalinę w swoim zakładzie, jako pracownika - jak zapisano na kolejnych świadectwach pracy - od 1915 do 1922 roku, a następnie na kolejne pięć lat - do maja 1927.

Bronek fotografem

Tymczasem 21 kwietnia 1906, w rodzinie Karoliny, z domu Wilhelm, i Władysława Żydłów przyszedł na świat syn, Zdzisław Bronisław. W zachowanym świadectwie chrztu czytamy, że Władysław Żydło, wyznania rzymskokatolickiego, był „agricola”, co tłumaczeniu z łaciny oznacza „rolnik”. Tak też Bronisław określił ojca w życiorysie, pisanym w latach pięćdziesiątych. Łaciński termin może też oznaczać „wieśniaka”. Na zachowanej fotografii Karoliny i Władysława Żydłów widzimy ich w strojach raczej miejskich niż wieśniaczych, trudno więc dziś rozstrzygnąć, jak to z tym rolnikiem było. Wiadomo jedynie, że Zdzisław Bronisław miał kilkoro rodzeństwa. Po śmierci Karoliny Władysław Żydło pojął za żonę jej siostrę i z tego drugiego małżeństwa przyszła na świat dziewczynka, przyrodnia siostra Bronisława.
Mijały lata. Po ukończeniu szkoły powszechnej, 12 stycznia 1924, osiemnastoletni Bronisław Żydło rozpoczął naukę zawodu fotografa - również u Alexandra Küblera. Po trzech latach, 31 sierpnia 1927, otrzymał „Świadectwo ukończonej nauki”, na którym mistrz oświadczył, że „...Zdzisław Bronisław Żydło (...) podczas swego czasu nauki zachowywał się wzorowo, obyczajnie, pilnie i wyuczył się przemysłu fotograficznego. Dyplom na czeladnika otrzyma po złożeniu egzaminu”. Złożył egzamin czeladniczy i pracował nadal - jako pomocnik.
Zakład mistrza Küblera mieścił się wówczas przy alei Wolności 15 (pewnie nie zmieniła się lokalizacja, po wojnie zmieniono nazwę ulicy). Dwa lata później, w 1929, Bronisław został powołany do rocznej służby wojskowej. Potem trafił na krótko do Sosnowca, gdzie zatrudnił się jako pomocnik w zakładzie fotograficznym niejakiej pani Mieszkowskiej. Popracował też jakiś czas w zakładzie tej samej firmy w Krynicy, a w 1932 wrócił do Kołomyi.



Długie życie z fotografią w tle

Długie życie z fotografią w tle

Dom Żydłów w Kołomyi, projektu Stefana Hnatkowskiego z lat 1936-1938

Długie życie z fotografią w tle

Długie życie z fotografią w tle

Bronisław Żydło

Długie życie z fotografią w tle

Długie życie z fotografią w tle

Michalina Hnatkowska

Długie życie z fotografią w tle

Długie życie z fotografią w tle

Rodzice Bronisława

Długie życie z fotografią w tle

Długie życie z fotografią w tle

Michalina z cytrą


Podziel się
Oceń

Napisz komentarz
Komentarze
ReklamaOdszkodowania
KOMENTARZE
Autor komentarza: PrzyjacielTreść komentarza: Taki Brezden Dobry to proszę o oglądnięcie sesji i posłuchać jak nasyłał Policję na Pracowników wychował sobie mobera żenada a nie starosta wstydu niema za grosz podziękujemy już za takie rządy BrezdeniaData dodania komentarza: 28.03.2024, 21:41Źródło komentarza: Za co odwołano dyrektora szkoły specjalnej?Autor komentarza: CiekawskiTreść komentarza: Oj Panie , Pani Nieogarnięty, tu już pojechałeś w świat fantazji. Akurat dobrze wiem, że Pan Kraczek nic nie miał wspólnego z założeniem WDO.I kto tu bajki opowiada?Data dodania komentarza: 28.03.2024, 21:29Źródło komentarza: Czas przywrócić miasto mieszkańcomAutor komentarza: KarolinaTreść komentarza: Czy planuje Pan/Pani przywrócić świąteczną pomoc w Jelczu-Laskowicach?Data dodania komentarza: 28.03.2024, 21:14Źródło komentarza: Debata w J-L. Zbieramy pytania do kandydatówAutor komentarza: OloTreść komentarza: W jaki sposób bije na głowę?Data dodania komentarza: 28.03.2024, 20:04Źródło komentarza: Dewerenda: - Czas, by gminą Oława zarządzała kobietaAutor komentarza: Mieszkaniec GodzikowicTreść komentarza: Wypowiada sie o wykształceniu osoba po zawodówce i to zaocznie 😅Data dodania komentarza: 28.03.2024, 20:00Źródło komentarza: Dewerenda: - Czas, by gminą Oława zarządzała kobietaAutor komentarza: NieogarnietyTreść komentarza: Pokazujcie i wyśmiewajcie, ale pierw sprawdźcie powiazania rodzinne. Żeby nie było kichy. np Jasińscy to nie rodzinaData dodania komentarza: 28.03.2024, 19:27Źródło komentarza: OŁAWA Nowe rondo oficjalnie otwarte
Reklama
NAPISZ DO NAS!

Jeśli masz interesujący temat, który możemy poruszyć lub byłeś(aś) świadkiem ważnego zdarzenia - napisz do nas. Podaj w treści swój adres e-mail lub numer telefonu. Jeżeli formularz Ci nie wystarcza - skontaktuj się z nami.

Reklama