Przejdź do głównych treściPrzejdź do wyszukiwarkiPrzejdź do głównego menu
piątek, 29 marca 2024 08:43
Reklama Marek Szponar
Reklama
Reklama
News will be here

Peter Yorck na trudne czasy

Pisanie o grafie Yorcku w okresie nowego kulturkampfu między Niemcami a Polską nie wydaje się zbytnio nużącym zajęciem

Ach, te poczciwe lata dziewięćdziesiąte XX wieku, kiedy premier Mazowiecki zapadał się w uścisku Helmuta Kohla. Kto dzisiaj mówi o pojednaniu polsko-niemieckim? Nawet profesor Władysław Bartoszewski drażni Niemców porównaniami przewodniczącej Związku Wypędzonych do kłamców oświęcimskich. W Berlinie powstaje ośrodek, który historii II wojny światowej dopisuje osobliwą interpretację, a u nas Jarosław Kaczyński grzmi o niebezpieczeństwie regermanizacji ziem zachodnich. Można powiedzieć, że nie ma „historycznej koniunktury” na wspominanie Petera Yorcka, potomka pruskiej szlachty, zasłużonej postaci dla niemieckiego ruchu oporu. Tym bardziej uważamy, że jego ofiara zasługuje również na naszą pamięć - Polaków mieszkających w powiecie oławskim.

Peter i Claus

Pretekst stanowi hollywodzka superprodukcja „Walkiria”. Skoro Amerykanie sprzedają światu legendę „dobrego Niemca” w osobie Stauffenberga, to czemu nie przypomnieć współpracującego z nim hrabiego z Oleśnicy Małej? Obydwaj pochodzili z arystokratycznych rodzin i byli ze sobą skoligaceni. Claus wybrał karierę wojskową, Peter został prawnikiem. Kiedy losy wojny przechylały się na niekorzyść Niemców, Stauffenberg postanowił usunąć Hitlera. Spisek przewidywał przejęcie władzy i doprowadzenie do negocjacji z aliantami.
Opozycja wewnątrz armii należała do najsilniejszych w nazistowskich Niemczech. W toku wojny wojskowi zaczęli obawiać się, czy fanatyzm Hitlera nie zniszczy Niemiec. Jako arystokraci musieli mieć mieszane uczucia wobec człowieka z nizin społecznych i socjalistycznego składnika nazizmu. Peter Yorck był przedstawicielem obywatelskiego nurtu opozycji. Krąg z Krzyżowej, do którego należał, jest w Polsce chyba najbardziej znaną niemiecką organizacją antyhitlerowską. Skupiał ludzi o różnych poglądach - liberalnych konserwatystów, demokratów, a nawet umiarkowanych socjalistów. Działalność grupy ograniczała się do planowania powojennego kształtu Niemiec. Nie wypracowali jednorodnego stanowiska wobec planów zamachu na Hitlera. Helmut James von Moltke był im przeciwny, Peter Yorck popierał je.

Droga do heroizmu

Jakie wydarzenia przesądziły o tym, że graf Yorck zaangażował się w działalność opozycyjną? Jego życie jest historią dojrzewania do heroizmu. Pobłogosławiony przez los, potomek niemieckiego bohatera narodowego, po ukończeniu studiów prawniczych przeniósł się z Dolnego Śląska do Berlina. Tam, w centralnych instytucjach Rzeszy rozwijała się jego urzędnicza kariera. Był wolnym duchem. Otaczał się artystami, interesował filozofią, wraz z małżonką prowadził w Berlinie rodzaj salonu dyskusyjnego. Wiele świadczy o jego wrażliwości. Przez jakiś czas pracował w organizacji pomagającej ubogim rolnikom ze wschodnich terenów Rzeszy.
Żona Marion wspomina, że pewnego zimowego dnia wrócił do domu bez butów i płaszcza - po drodze spotkał biedaka, który bardziej potrzebował ubrania... Nigdy nie wstąpił do NSDAP, co skutkowało utratą szans na zawodowy awans. Był za to wierny ideologii swojej klasy: konserwatyzmowi i chrześcijaństwu.  W pracy doktorskiej dowodził, że kryzys republiki weimarskiej doprowadzi do odrodzenia się monarchii. Jednak historia rozwiała złudzenia młodego intelektualisty i bez pardonu wkroczyła w jego świat. Od kiedy naziści przejęli władzę, Yorck miał świadomość istnienia obozów koncentracyjnych. Wstrząsem była dla niego noc kryształowa - wówczas założył pierwszy, krytyczny wobec Hitlera, krąg dyskusyjny - i śmierć dwóch braci  w toku działań wojennych. 



Podziel się
Oceń

Napisz komentarz
Komentarze
ReklamaOdszkodowania
KOMENTARZE
Autor komentarza: JacoTreść komentarza: 1. Jaki jest kluczowy problem, który w ciągu najbliższych pięciu lat należy rozwiązać w Jelczu-Laskowicach i w sołectwach?Data dodania komentarza: 29.03.2024, 08:00Źródło komentarza: Debata w J-L. Zbieramy pytania do kandydatówAutor komentarza: TomasTreść komentarza: 1. Czy w obliczu postępującej zmiany klimatu, gmina powinna mocniej zaangażować się w temat ochrony środowiska i dbania o klimat. Jeśli tak, to w jaki sposób?Data dodania komentarza: 29.03.2024, 07:59Źródło komentarza: Debata w J-L. Zbieramy pytania do kandydatówAutor komentarza: ArksTreść komentarza: Jaki macie pomysł na budowę nowego budynku MGCK? Kiedy taka inwestycja powstanie?Data dodania komentarza: 29.03.2024, 07:57Źródło komentarza: Debata w J-L. Zbieramy pytania do kandydatówAutor komentarza: rrrTreść komentarza: Pan Starosta zamiatał wszystko pod dywan, a sprawa zaczęła się już dawno psuć w tej szkole specjalnej- Dyrektor był już na Komisji Dyscyplinarnej w Kuratorium , i śmiał się z nauczycieli i rodziców że nic mu nie zrobiąData dodania komentarza: 29.03.2024, 07:55Źródło komentarza: Za co odwołano dyrektora szkoły specjalnej?Autor komentarza: Oława OKTreść komentarza: Panie Drapiński dziękujemy za te zamknięcie torów i oczywiście na rozjeżdżane drogi osiedlowe np Szmaragdowa przez załadowane cieżarówki które jadą na tą super inwestycje , ta inwestycja jest porównywalna np do stadionu wrocławskiego fajnie że jest ale z budżetu trzeba dołożyć bo sama nie może się utrzymaćData dodania komentarza: 29.03.2024, 07:52Źródło komentarza: Wiemy, kiedy zamkną przejazd na drodze do ZabardowicAutor komentarza: Oława OKTreść komentarza: Mistrzowski zakup chiński quad za 75 tysData dodania komentarza: 29.03.2024, 07:45Źródło komentarza: Na pewno przyda się do akcji w terenie
Reklama
NAPISZ DO NAS!

Jeśli masz interesujący temat, który możemy poruszyć lub byłeś(aś) świadkiem ważnego zdarzenia - napisz do nas. Podaj w treści swój adres e-mail lub numer telefonu. Jeżeli formularz Ci nie wystarcza - skontaktuj się z nami.

Reklama