Przejdź do głównych treściPrzejdź do wyszukiwarkiPrzejdź do głównego menu
czwartek, 28 marca 2024 21:51
Reklama Marek Szponar
Reklama
Reklama
News will be here

To jedna z najstarszych takich rzeźb w Polsce

- Spacerując wokół kościoła św. Rocha w Oławie, uwagę przykuwa dobrze zachowany wizerunek św. Jana Nepomucena - opiekuna spowiedników i patrona Pragi - pisze do redakcji Kacper Rosner-Leszczyński i przesyła kilka zdań o pomniku
To jedna z najstarszych takich rzeźb w Polsce
Ta figura świętego to jedyny kompletny oławski pomnik, który stoi niemal w tym samym miejscu, co przed wojną. Sentencja wyryta na cokole. Z wielkich liter można ułożyć MDCCVI, czyli zapisaną po rzymsku datę 1706

Autor: Fot. arch. Powiatowej

Męczennik przedstawiony jest w charakterystycznej w ikonografii pozie - spogląda w niebo, trzymając w lewej ręce masywny krucyfiks. Na cokole znajduje się łacińska inskrypcja, która z uwagi na zastosowanie liter majuskulnych [dużych] w środku wyrazu, pozostaje zagadką dla wielu mieszkańców i turystów. Autor inskrypcji zastosował chronostych, czyli sposób zapisu daty rocznej. Polega on na wkomponowaniu w tekst daty, przy wykorzystaniu majuskuły.
Zapis na pomniku św. Jana Nepomucena prezentuje się więc następująco:

ConfIDens non erVbesCaM
[GDE F.F]

Zsumowanie liter majuskulnych w treści właściwej i przypisanie ich do rzymskiego zapisu daty, pozwala na odczytanie roku, z którym można wiązać powstanie pomnika :

C + I + D + V + C + M = MDCCVI
100 + 1 + 500 + 5 + 100 + 1000 = 1706

Sam chronostych jest chętnie wykorzystywaną metodą zapisu dat, szczególnie przy wizerunkach św. Jana Nepomucena. Oprócz wcześniej wspomnianego krzyża, jego atrybutami jest palma, łańcuch czy most.

A my przypominamy nasz redakcyjny tekst o tym pomniku, który kilka lat temu napisał Piotr Turek: Już w 1385 roku,  przed ówczesną bramą brzeską, stała szpitalna kaplica świętej Barbary. Dopiero w latach 1602-1604 wybudowano na tym miejscu kościółek, pod wezwaniem świętego Rocha, pełniący funkcję kaplicy pobliskiego cmentarza polskiego. Ponad 100 lat później, w roku 1707, gruntownie ją przebudowano, nadając styl barokowy. Do naszych czasów jeszcze kilkakrotnie ingerowano w wygląd tego kościółka.  Figura świętego Jana Nepomucena pochodzi z czasu pierwszej przebudowy, w roku 1706. Niektórzy twierdzą, że to jedna z najstarszych takich rzeźb w Polsce. Na cokole wyryto sentencję "ConfIDens non erVbesCaM" (w wolnym tłumaczeniu: "Wierny sobie - nie będę się wstydził"). Wielkie litery składają się na MDCCVI, czyli zapisany rzymskimi cyframi rok 1706. Dlatego, w wyrazie "erubescam" (pol. "rumieniec") literę "U" napisano tak, aby wyglądała, jak "V". Niżej, pod sentencją, są litery GDE - to monogram fundatora. Figurę wykonał rzeźbiarz o inicjałach "F.F.", które zapisano na samym dole.  Początkowo pomnik stał przed dzisiejszym wejściem do kościółka, co sugeruje jedna z rycin Fryderyka Bernarda Wernera, wykonana w połowie XVIII wieku. Jej podstawa była nieco większa niż obecnie. Kiedy dokładnie przesunięto pomnik - tego nie wiadomo. Możliwe, że figura utrudniała ruch na pobliskiej drodze (obecnie ulica 1 Maja). Poza podstawą, nie zmieniła się już ponad 300 lat. Na małym cokole stoi figura świętego, podobna do wielu innych z tego okresu.

 

 

 


Podziel się
Oceń

Napisz komentarz
Komentarze
Oławianain77 28.07.2021 14:21
Na zdjęciach przedstawiających Oławę, które są dostępne w sieci można znaleźć fotkę, na której widać ogordzenie/płot przed kościółkiem i figurę stojącą przd wejściem. Więc Ci urzędnicy, którzy nie mogą określić, kiedy ją przestawiono, niech się wezmą do pracy. Wielcy teoretycy i znawczy od wszystkiego. Wystarczy połączyć pewne fakty, zdjęcia, mapy itp i wszystko jasne. Pzdr.

ślepy ja czy co ? 26.07.2021 18:03
a gdzie się podział ten eksponat ? ostatnio przechodziłem i go nie widziałem https://polska-org.pl/884385,foto.html

Gość xy 26.07.2021 12:48
lepiej nie pisać o dacie, potem figurka zniknie tak jak ta przy placu zamkowym.

Barth La Picard 26.07.2021 12:07
Z zapisu ConfIDens non erVbesCaM wychodzą C I D V C M . Kolejność jest właśnie taka, to skąd pewność, że to 1706 MDCCVI a nie przykładowo 1704 MDCCIV?

ReklamaOdszkodowania
Reklama
NAPISZ DO NAS!

Jeśli masz interesujący temat, który możemy poruszyć lub byłeś(aś) świadkiem ważnego zdarzenia - napisz do nas. Podaj w treści swój adres e-mail lub numer telefonu. Jeżeli formularz Ci nie wystarcza - skontaktuj się z nami.

Reklama