Kraina Otwartych Okiennic – co to jest?
Kraina Otwartych Okiennic to niewielki obszar na terenie województwa podlaskiego, położony ok. 35 km od Białegostoku. Tworzą go trzy wsie: Trześcianka, Puchły oraz Soce. To niewielkie miejscowości rolnicze, w których zachowały się lokalne, podlaskie zwyczaje i wierzenia, a także nietypowa gwara, wciąż badana przez polskich antropologów.
Ale wizyta w Krainie Otwartych Okien spodoba się nie tylko naukowcom – Soce, Puchły oraz Trześcianka słyną z pięknych, drewnianych domów. Większość z nich powstała na długo przed II wojną światową i zachowała się do dzisiaj, choć część przeszła rewitalizację, a niektóre zbudowano już po 1945 roku. Drewniane domy w Krainie Otwartych Okiennic wzbogacono o finezyjnie wykonane, snycerskie zdobienia, przybierające różne kształty. Zostały one objęte ochroną konserwatora zabytków.
Na żywo wygląda to niesamowicie, szczególnie gdy spojrzymy na rząd domków biegnący przez środek Trześcianki. Ale to niejedyne zabytki Krainy Otwartych Okiennic. W każdej z wiosek znajdują się liczne miejsca kultu religijnego. To nie tylko stare krzyże wotywne, ale też piękne, doskonale zachowane przydrożne kapliczki. Ale obszar ten słynie z jeszcze jednej atrakcji turystycznej – zabytkowych cerkwi.
Zabytkowe cerkwie w Krainie Otwartych Okiennic
Najważniejszym zabytkiem Trześcianki jest cerkiew pw. Świętego Michała Archanioła. Wzniesiono ją w 1864 r., tuż po upadku powstania styczniowego. Powstała za pieniądze lokalnych mieszkańców na miejscu poprzedniej cerkwi, doszczętnie zniszczonej w pożarze. Do dzisiaj zachowało się oryginalne wnętrze świątyni, które robi ogromne wrażenie. Z zewnątrz cerkiew została pomalowana na zielony kolor, a drewniane zdobienia zaznaczono na biało, dzięki czemu budynek wpasowuje się w okoliczną zabudowę.
Podczas odwiedzin w Krainie Otwartych Okiennic warto też zobaczyć cerkiew pw. Opieki Matki Bożej. Zbudowano ją w 1913 r., na dwa lata przed tym, jak władze rosyjskie wywiozły wszystkich mieszkańców Puchłów w głąb Rosji. Ściany świątyni pomalowano na unikatowy, niebieski kolor – warto zobaczyć jej wnętrze oraz pobliski cmentarz.
Gospodarstwa agroturystyczne i szlaki
W Krainie Otwartych Okiennic nie znajdziemy ogromnej liczby muzeów czy znanych zabytków. To wciąż mało znane miejsce, które wybierają turyści pragnący uciec od zgiełku miasta i zwiedzić coś mniej oczywistego. W Trześciance, Puchłach i Socach działa kilkanaście gospodarstw agroturystycznych – to świetna baza na zakwaterowanie i rozpoczęcie zwiedzania okolicy.
Ale to nie wszystko, bo przez Krainę Otwartych Okiennic prowadzi Podlaski Szlak Bociani, łączący ze sobą cztery parki narodowe Podlasia. To świetne miejsce na wyprawę rowerową albo pieszą, podobnie jak szlak rowerowy Green Valo, który też przecina Trześciankę, Puchły i Socy. Wiele osób decyduje się na odwiedzenie Krainy Otwartych Okiennic po drodzew ramach przerwy podczas dłuższej wyprawy. Zdecydowanie warto to zrobić – krótki pobyt w gospodarstwie agroturystycznym pozwoli zregenerować siły, a okolica obfituje w zieleń oraz piękne widoki.
Kraina Otwartych Okiennic – lokalna inicjatywa
Co istotne, Kraina Otwartych Okiennic to inicjatywa lokalnych mieszkańców. Nazwa ta została zaproponowana w 2001 roku przez Północnopodlaskie Towarzystwo Ochrony Ptaków, które zadbało o odnowienie większości lokalnych domów oraz przygotowanie cerkwi do zwiedzania. Choć każda z trzech miejscowości jest na swój sposób unikalna, to warto pamiętać, że na terenie Podlasia znajduje się wiele śladów różnych kultur i religii. Okazuje się, że Kraina Otwartych Okiennic to jeden z wielu przystanków na długim, podlaskim Szlaku Świątyń Prawosławnych. Miejsce to wyróżnia się niesamowitym klimatem oraz urokliwą atmosferą, która zapadnie w pamięć wielu turystom!
