Michał Rado o roli sołtysa

Dominik Łężak: Jak zdefiniować sołtysa w XXI wieku?

Michał Rado: Myślę, że instytucja sołtysa, tak samo jak wieś, dopasowuje się do czasów, w jakich żyjemy. Bystrzyca, której jestem sołtysem, ma prawie 2500 mieszkańców, z czego tylko może kilkanaście osób zajmuje się rolnictwem. Trudno już tutaj spotkać zwierzęta, jak krowa czy koń, które kiedyś były symbolem wsi. Bardziej jest to miejsce, gdzie można się wyciszyć od miejskiego zgiełku, mieć swój mały ogródek przed domem, co, jak pokazał COVID-19, może być bardzo potrzebne. Warto zauważyć, że coraz więcej osób z miast migruje na wieś właśnie w celu odnalezienia spokoju, czasami ze względów ekonomicznych, ponieważ ziemia i życie na wsi jest tańsze niż w mieście, a jeszcze inni ze względu na walory przyrodnicze. Wieś staje się sypialnią miast które je otaczają. Dobry sołtys musi się starać integrować takie środowisko. Szczerze mówiąc, przed wyborem na sołtysa nie spodziewałem się, jak dla mieszkańców jest to ważna osoba.

DŁ: Co należy do głównych obowiązków sołtysa?

MR: Praca sołtysa daje duże możliwości tym, którzy naprawdę chcą coś dla swojej miejscowości zrobić, ale stawia również przed nim bardzo duże wymagania. Według ustawy do obowiązków sołtysa należy m.in. reprezentowanie sołectwa na zewnątrz, zwoływanie zebrań wiejskich, realizowanie uchwał rady gminy dotyczących sołectwa i umożliwienie zapoznania się z nimi jak najszerszemu kręgowi mieszkańców czy pobieranie podatku rolnego i leśnego. Przede wszystkim jednak - sołtys jest zawsze blisko ludzi. Zna ich codzienne problemy i jest ich głosem na wyższych szczeblach samorządu. Stara się również integrować mieszkańców i zapewniać im rozrywkę. Do jego zadań należy często dbanie o świetlicę wiejską czy plac zabaw na terenie miejscowości.

DŁ: Jakimi narzędziami dysponuje sołtys w swojej pracy?

MR: Trudno tutaj mówić o narzędziach i nazywać obowiązki sołtysa pracą. Bardziej nazwałbym to działalnością społeczną. Każdy sołtys posiada radę sołecką, która wspomaga go w wykonywaniu obowiązków. I tutaj muszę przyznać, że dobrze dobrana rada jest gwarantem sukcesu. Osobiście uważam, że mam dużo szczęścia, ponieważ na lepszą radę sołecką nie mogłem trafić - zawsze chętni do działania, pomysłowi, ufam im i wiem, że mogę na nich liczyć. Staramy się uzupełniać i ten model współpracy się sprawdza.

Ważnym „narzędziem” jest fundusz sołecki - budżet sołectwa przyznany przez gminę. Raz w roku, do końca września, mieszkańcy na zebraniu wiejskim dzielą przyznaną kwotę na wybrane cele, na przykład wsparcie straży pożarnej, zakup zabawek na plac zabaw itp. Nie są to niestety kwoty pozwalające na remont drogi lub chodnika, nad czym bardzo ubolewam, ale też są to bardzo przydatne pieniądze.

DŁ: Jak wygląda współpraca sołtysa z mieszkańcami, proszę podać konkretne przykłady.

MR: Dobra współpraca sołtysa z mieszkańcami jest bardzo ważna. Sołtys powinien potrafić nie tylko słuchać mieszkańców, ale również zmotywować ich do działania na rzecz wsi. W Bystrzycy mamy prężnie działający Klub Seniora „ Kalina”, który występuje na wszystkich naszych uroczystościach. Innym przykładem są akcje sprzątania Bystrzycy lub kąpieliska. Mieszkańcy widząc ogłoszenie o organizowanej akcji, sami chętnie przychodzą z pomocą. Przy organizowanych przez nas festynach nigdy nie ma problemu z transportem, z pomocą. Ostatnio organizowaliśmy wraz z radą sołecką charytatywną zbiórkę pieniędzy dla jednej z naszych mieszkanek, odzew społeczeństwa był bardzo duży. Mieszkańcy zwracają się do mnie również z prośbą o interwencje w ich sprawach w urzędzie gminy, co też staram się robić. Ostatnio bardzo często jestem proszony o informacje na temat działek budowlanych w Bystrzycy, co cieszy, bo widać, że miejscowość jest nadal atrakcyjna i się rozwija.

Cała rozmowa TUTAJ: https://mws.org.pl/artykul/m-rado-o-roli-soltysa/1079885?fbclid=IwAR12qHV9UuDmT4OZdgEnOg2I7gjjEIeVMUHiR9XzuL36-wZ81kk1yN7DyYo