Oława nie jest wyjątkiem. Do niedawna większość dolnośląskich miast była pozbawiona takich dokumentów przeszłości. Odosobnionym przypadkiem są Wrocław oraz Lubań, które miały znaczne zbiory fotografii, wykonanych jeszcze podczas działań wojennych. Inne miejscowości posiadały historyczne zdjęcia w skromnym zasobie, zaledwie jednej lub kilku fotografii. Co prawda zachowało się kilka czy kilkadziesiąt zdjęć z 1945 i późniejszych lat, przedstawiających Oławę i inne miejscowości w powiecie, lecz pomimo wielkiej wartości historycznej, są wykonane już po zakończeniu wojny. Można na nich zobaczyć jej skutki, jednak nie przedstawiają działań bojowych czy ich rezultatów krótko po ustaniu walk.
Na szczęście dla historyków i zainteresowanych, sojusznikami są upływający czas i postęp techniczny. Dzięki temu otwierają się archiwa do tej pory niedostępne dla badaczy. Także postępująca technika umożliwia udostępnianie dokumentów nie tylko naukowcom, którzy i tak rzadko kiedy docierali do takich materiałów. Także na popularnych stronach aukcyjnych co jakiś czas pojawiają się fotografie, pochodzące ze zbiorów prywatnych, głównie żołnierzy niemieckich, ale zdarzają się i polskich, jak choćby zbiór zdjęć, opublikowanych na łamach "GP-WO" przez Przemysława Pawłowicza w 2010 roku. Jednak są to fotografie głównie przed- i powojenne. Co prawda dość często trafiają się i wojenne, ale z lat 1939-1944, kiedy front był daleko od Oławy. Bywają jednak także niezwykle ciekawe, jak choćby zdjęcia z lotniska w Marcinkowicach, ilustrujące atak na Polskę w 1939 roku, także już publikowane na łamach "Powiatowej".
Buszując w internecie, można natrafić na niezwykle cenne i mało znane materiały, tylko trzeba mieć odrobinę szczęścia, wiedzieć, jak szukać, oraz znać obce języki, gdyż wiele informacji jest nie po polsku. Wynikiem owych poszukiwań są zdjęcia, które tu dziś zamieszczamy. Do tej pory były znane fotografie lotnicze, wykonane przez Luftwaffe w styczniu i lutym 1945 roku, przedstawiające Oławę i powiat z lotu ptaka, ale brakowało tych wykonanych z ziemi. W archiwach znajduje się kilkaset tysięcy, może nawet miliony zdjęć z II wojny światowej, z tego co najmniej kilka tysięcy wykonano na Śląsku. Ile z nich w Oławie? Tego nie wiadomo. Jedno jest pewne - z czasem coraz więcej ujrzy światło dzienne. Dwie publikowane tutaj fotografie są do tej pory jedynymi znanymi zdjęciami, zrobionymi w 1945 roku, jeszcze podczas walk. Pochodzą ze zbiorów Rosyjskiego Narodowego Archiwum Filmowo-Fotograficznego (www.rgakfd.ru). Nie znamy dokładnych dat zrobienia tych fotografii, ale na pewno wykonano je później niż 5 lutego 1945, gdyż właśnie z tego dnia pochodzi ostatnie znane i wyżej wspomniane zdjęcie lotnicze Luftwaffe, na którym nie widać jeszcze prac przy budowie mostu przez Odrę.
Napisz komentarz
Komentarze