W różnych gałęziach przemysłu nieustannie dąży się do wykorzystywania jak najtańszych materiałów spełniających rozmaite, istotne dla różnych projektów założenia. Już na początku XX wieku zauważono ogromny potencjał drzemiący w ogólnie pojętych tworzywach sztucznych. Obecnie wykorzystuje się je na ogromną skalę między innymi w budownictwie oraz reklamie. Czym są tworzywa sztuczne? Odpowiedź jest prosta, są to po prostu materiały, które nie występują w środowisku naturalnym.
Tworzywa sztuczne są cenione między innymi za takie parametry jak:
-
niewielka waga
-
łatwy w produkcji masowej oraz w przetwarzalności
-
możliwość tworzenia bardzo skomplikowanych form
-
dobra udarność
-
niewrażliwość na wodę
-
mała gęstość
-
łatwe barwienie
-
obojętność biologiczna
Obecnie wytwarza się przeróżne rodzaje tworzyw sztucznych, każdy z nich odznacza się oczywiście innymi parametrami.
Najpopularniejsze tworzywa sztuczne:
-
PET (politereftalan etylenu), produkowany już w latach czterdziestych ubiegłego wieku, wykorzystywany między innymi do produkcji butelek i innych opakowań.
-
PVC (polichlorek winylu), niezwykle popularny materiał mający zastosowanie np. W produkcji rozmaitych materiałów podłogowych, elementów przeróżnych instalacji (hydrauliczne, elektryczne, itp.), folii, izolacji, elewacji budynków, itp.
-
PP (polipropylen), zagościł na stałe w przemyśle już w latach 50 – tych XX wieku we Włoszech, obecnie niezwykle popularny materiał (i z roku na rok jego popularność stale rośnie), wykorzystywany w wielu gałęziach przemysłu, między innymi w budownictwie, w farmaceutyce, włókiennictwie, motoryzacji, meblarstwie i przemyśle spożywczym.
-
PE (polietylen), wynaleziony już pod koniec XIX wieku w Niemczech, powszechnie stosowany w produkcji między innymi folii, rur, zbiorników, zakrętek, lin, nart, opakowań czy markerów. W zależności od sposobu przeprowadzenia reakcji chemicznej powstają jego różne odmiany charakteryzujące się przeróżnymi bardzo istotnymi właściwościami.
-
PC (poliwęglan), tworzywo mające zastosowanie w dużej mierze w budownictwie (znany jako poliwęglan komorowy lub lity) ze względu na bardzo dobrą udarność oraz przezroczystość, stosowany także jako przeszklenia w samolotach, batyskatach i innych obiektach, w których potrzeba bardzo wytrzymałego i jednocześnie przezroczystego materiału.
Rozmaite tworzywa sztuczne są jednocześnie łatwe do zastosowania w przemyśle, są tanie w produkcji przy czym odznaczają się wyjątkowymi właściwościami, które umożliwiają tworzenie nowych rozwiązań technologicznych, tak jak to jest w przypadku poliwęglanu dzięki któremu możliwe jest wytwarzanie niewzykle odpornych (nawet na strzały z broni palnej) przeszkleń.
Pewnym znanym problemem tworzyw sztucznych jest cecha, która w wielu przypadkach właściwie jest ich wielką zaletą, mianowicie obojętność biologiczna. Sprawia ona bowiem, że tworzywa sztuczne bardzo powoli ulegają biorozkładowi. Z drugiej jednak strony ze względu na wyjątkowo łatwą przetwarzalność możliwy jest całkowity recykling produktów wykonanych z tego surowca. Aby więc bezpiecznie dla środowiska korzystać z bogactwa tworzyw sztucznych potrzebna jest zmiana sposobu myślenia całych społeczeństw w kontekście segregacji oraz przetwórstwa tych materiałów. Jak możemy dowiedzieć się z oficjalnej strony internetowej Parlamentu Europejskiego obecnie w Europie do recyklingu trafia niestety mniej niż jedna trzecia wszystkich odpadów z tworzyw sztucznych. Najskuteczniej przeprowadza recykling Irlandia, Luksemburg oraz Estonia, najgorzej natomiast sobie radzi pod tym względem Chorwacja, Bułgaria oraz Grecja. Na wszystkie 28 państw ujętych w raporcie z 2016 roku Polska zajmuje 16 miejsce w zestawieniu skuteczności recyklingu. Aktualna strategia państw Europy zakłada, że do roku 2030 wszystkie opakowania wytwarzane z tworzyw sztucznych będą nadawać się do recyklingu.
Plastik (popularna ogólna nazwa tworzyw sztucznych) jest stosunkowo młodym materiałem. Uważa się, że pierwszym wytworzonym sztucznym materiałem jest parkesina. Jej twórcą jest Alexander Parkes, brytyjski wynalazca i metalurg. Odkrycie tworzyw sztucznych zrewolucjonizowało nasz świat. Pozwoliło na opracowanie nowych technologii i wprowadzenie nowoczesnych, innowacyjnych produktów do masowego użytku. Gdyby nie wynaleziono tworzyw sztucznych, wszystko co tworzymy jako ludzkość musiałoby być wykonywane z surowców naturalnych, które przecież występują w przyrodzie w ograniczonej ilości. Jedną z dziedzin, które niewątpliwie nie rozwinęłyby się bez istnietnia tworzyw sztucznych jest elektronika, w której tworzywa sztuczne pełnią rolę izolatorów oraz motoryzacja, w której materiały te wykorzystuje się do produkcji ogumienia. Tworzywa sztuczne są bardzo istotnym materiałem wykorzystywanym też w budownictwie. Zakłada się, że budownictwo zużywa 20% wszystkich tworzyw w Europie. Niezwykłe właściwości tworzyw sztucznych umożliwiają bowiem między innymi wytwarzanie bardzo trwałych produktów, obniżanie kosztów produkcji oraz montażu, a także zwiększać efektywność energetyczną budynków. Podsumowując - rozwinięty technologicznie świat, jaki znamy zapewne nie mógłby istnieć, gdyby nie istniały tworzywa sztuczne.
Artykuł opracowany przy współpracy z firmą
Techplast Wojciech Maciejewski
Ul. Dokerska 22/17
54-142 Wrocław
Napisz komentarz
Komentarze