Przejdź do głównych treściPrzejdź do wyszukiwarkiPrzejdź do głównego menu
sobota, 13 grudnia 2025 17:56
Reklama BMM

Oławscy Żydzi (2)

Od początku XIX wieku napływało do miasta coraz więcej wyznawców judaizmu. Otwierali tu swoje sklepy, mieli własny cmentarz oraz pomieszczenie na modlitwy
Oławscy Żydzi (2)
Budynek naprzeciw kościoła św. Rocha. Przed wojną mieścił się tu zajazd "Rother Hirsch", należący do Rudolfa Pringsheima
Podziel się
Oceń

Oława. Tu mieszkali

W tym okresie oławscy Żydzi trudnili się głównie handlem, wykonywali wolne zawody i działali w przemyśle. W latach 30. XIX wieku kupiec Wilhelm Freudenthal został radnym miejskim, jako pierwszy Żyd.
W roku 1850 kupiec o nazwisku Glaser założył dom mody na rogu ulicy Brzeskiej i Rynku, później prowadziła go Fanny Glaser, a następnie do 1938 jej zięć - Georg Jonas.
To nie jedyny kupiec żydowskiego pochodzenia, który mieszkał w mieście w połowie XIX wieku. Dosyć zamożny był zapewne David Ebstein, zmarły w 1886 roku. Jego nagrobek zachował się na kirkucie przy ulicy Cichej w bardzo dobrym stanie.
W Rynku pod numerem 9 istniał dom tekstylny, założony przez J.Henochsa. Ostatnim właścicielem była Rosa Riesenfeld, od 1912 do 1938 roku.
Również w 1912 istniały inne sklepy: dwa domy mody Hugo oraz J.Oppenheimera, drukarnia książek A.Biala, gorzelnia Else Kottlarzig - Kottlarzig&Landsberger (Rynek 22), działał też kupiec E.Herlitz. W centrum, w latach trzydziestych XX wieku, znajdowały się również inne żydowskie sklepy, a właścicielem jednego z nich był Julius Rosenbaum (Rynek 11), w 1938 nie było go już w mieście. Sklep tekstylny, którego właścicielem był Adolfa Gruschka, znajdował się w kamienicy Rynek 18. Prawdopodobnie jeszcze przed wybuchem II wojny światowej Adolf wyemigrował do Brazylii, a interes przejął Leopold Gruschka wspólnie z Ludwigiem Glogowskim. Brat tego ostatniego - Josef zajmował się obróbką skór (Rynek 37), tym samym trudnił się Max Glogowski, przy placu Kościelnym.
Żydzi prowadzili również hotele i restauracje. Około połowy XIX wieku przy placu Zamkowym 27 założono hotel "Stadt Berlin", później "Deutsches Haus", którego pierwszym właścicielem był Heimann Pringsheim (patrz ramka).



Fragment przedwojennej karty pocztowej, przedstawiającej oławski Rynek. Wielu Żydów miało tu swoje sklepy. Pierwszy z prawej, to dom mody P.Glaser, dziś w tym miejscu stoi inny budynek, na rogu Brzeskiej i Rynku

W przewodniku po Oławie z 1910 roku można znaleźć reklamy sklepów, należących do oławskich Żydów

Budynek naprzeciw kościoła św. Rocha. Przed wojną mieścił się tu zajazd "Rother Hirsch", należący do Rudolfa Pringsheima


Napisz komentarz

Komentarze

ZASTRZEŻENIE PODMIOTU UPRAWNIONEGO DOTYCZĄCE EKSPLORACJI TEKSTU I DANYCH

Dokonywanie zwielokrotnień w celu eksploracji tekstu i danych, w tym systematyczne pobieranie treści, danych lub informacji ze strony internetowej tuolawa.pl i publikacji przy użyciu oprogramowania lub innego zautomatyzowanego systemu („screen scraping”/„web scraping”) lub w inny sposób, w szczególności do szkolenia systemów uczenia maszynowego lub sztucznej inteligencji (AI), bez wyraźnej zgody wydawcy - RYZA Sp. z o.o. jest niedozwolone. 

Zastrzeżenie to nie ma zastosowania do sytuacji, w których treści, dane lub informacje są wykorzystywane w celu ułatwienia ich wyszukiwania przez wyszukiwarki internetowe. Szczegółowe informacje na temat zastrzeżenia dostępne są TUTAJ

KOMENTARZE
Autor komentarza: jarek.wTreść komentarza: sytuacjatakabedziewurzedzie,dotad,dopukiradni/wwiekszosci/bedakundelkamistajszczyka.jedyniewmiareodwaznymjestpanRygielskizkolegami.taktrzymac.Apan,panieBabskijestjuzchybatadzialalnosciazmeczonyData dodania komentarza: 13.12.2025, 16:45Źródło komentarza: Przemysław Olechowski odwołany z funkcji prezesa CSiR. Jest tymczasowy następcaAutor komentarza: lechiznajomiTreść komentarza: panieburmistrz,toilejeszczeosobzotoczeniaGrzedowczekanaintratnestanowiskaodpana?/Bez/Radnizacowybierzeciepieniadze,prawdajest,zejestescieleniamiidarmozjadami.trzebazastanawiacsiejuz,niestetynadreferendumData dodania komentarza: 13.12.2025, 16:19Źródło komentarza: Przemysław Olechowski odwołany z funkcji prezesa CSiR. Jest tymczasowy następcaAutor komentarza: :)Treść komentarza: Wyleciał człowiek niezależny... pod byle pretekstem. Pan Olechowski robił dobrą robotę. Teraz wsadzą kolejną miejscową miernotę i będzie git. Ważne, żeby kasa z miasta szła tam gdzie ma iść. Układ jelczański działa dalej.Data dodania komentarza: 13.12.2025, 14:02Źródło komentarza: Przemysław Olechowski odwołany z funkcji prezesa CSiR. Jest tymczasowy następcaAutor komentarza: GosiaTreść komentarza: Krzysiu Ty tam nie pasujesz, wracaj na Orlenik tam bardziej się przydasz😅Data dodania komentarza: 13.12.2025, 13:05Źródło komentarza: Oddali hołd wszystkim, którzy nie wyrzekli się wartości, jakie tworzą fundament wolnego społeczeństwaAutor komentarza: RedaktorTreść komentarza: Dziękuję za korektę - czyli ktoś te komentarze jednak czyta.. :-)Data dodania komentarza: 13.12.2025, 12:50Źródło komentarza: Najpierw zwolnienia, teraz sprzedają zakład za niemal 27 mln zł!Autor komentarza: RedaktorTreść komentarza: Przykra informacja. Trudny czas dla pracowników. Trudno się uśmiechać w takiej Polsce... Do tego artykuł z błędami: "pojawiła się oferta kupna terenu po zakładzie.." - jeśli już to oferta sprzedaży terenu.. itd.Data dodania komentarza: 13.12.2025, 10:59Źródło komentarza: Najpierw zwolnienia, teraz sprzedają zakład za niemal 27 mln zł!
Reklama
NAPISZ DO NAS!

Jeśli masz interesujący temat, który możemy poruszyć lub byłeś(aś) świadkiem ważnego zdarzenia - napisz do nas. Podaj w treści swój adres e-mail lub numer telefonu. Jeżeli formularz Ci nie wystarcza - skontaktuj się z nami.

Reklama
Reklama
Reklama