Przejdź do głównych treściPrzejdź do wyszukiwarkiPrzejdź do głównego menu
piątek, 5 grudnia 2025 09:49
Reklama
Reklama

Oławscy Żydzi (2)

Od początku XIX wieku napływało do miasta coraz więcej wyznawców judaizmu. Otwierali tu swoje sklepy, mieli własny cmentarz oraz pomieszczenie na modlitwy
Oławscy Żydzi (2)
Budynek naprzeciw kościoła św. Rocha. Przed wojną mieścił się tu zajazd "Rother Hirsch", należący do Rudolfa Pringsheima
Podziel się
Oceń

Oława. Tu mieszkali

W tym okresie oławscy Żydzi trudnili się głównie handlem, wykonywali wolne zawody i działali w przemyśle. W latach 30. XIX wieku kupiec Wilhelm Freudenthal został radnym miejskim, jako pierwszy Żyd.
W roku 1850 kupiec o nazwisku Glaser założył dom mody na rogu ulicy Brzeskiej i Rynku, później prowadziła go Fanny Glaser, a następnie do 1938 jej zięć - Georg Jonas.
To nie jedyny kupiec żydowskiego pochodzenia, który mieszkał w mieście w połowie XIX wieku. Dosyć zamożny był zapewne David Ebstein, zmarły w 1886 roku. Jego nagrobek zachował się na kirkucie przy ulicy Cichej w bardzo dobrym stanie.
W Rynku pod numerem 9 istniał dom tekstylny, założony przez J.Henochsa. Ostatnim właścicielem była Rosa Riesenfeld, od 1912 do 1938 roku.
Również w 1912 istniały inne sklepy: dwa domy mody Hugo oraz J.Oppenheimera, drukarnia książek A.Biala, gorzelnia Else Kottlarzig - Kottlarzig&Landsberger (Rynek 22), działał też kupiec E.Herlitz. W centrum, w latach trzydziestych XX wieku, znajdowały się również inne żydowskie sklepy, a właścicielem jednego z nich był Julius Rosenbaum (Rynek 11), w 1938 nie było go już w mieście. Sklep tekstylny, którego właścicielem był Adolfa Gruschka, znajdował się w kamienicy Rynek 18. Prawdopodobnie jeszcze przed wybuchem II wojny światowej Adolf wyemigrował do Brazylii, a interes przejął Leopold Gruschka wspólnie z Ludwigiem Glogowskim. Brat tego ostatniego - Josef zajmował się obróbką skór (Rynek 37), tym samym trudnił się Max Glogowski, przy placu Kościelnym.
Żydzi prowadzili również hotele i restauracje. Około połowy XIX wieku przy placu Zamkowym 27 założono hotel "Stadt Berlin", później "Deutsches Haus", którego pierwszym właścicielem był Heimann Pringsheim (patrz ramka).



Fragment przedwojennej karty pocztowej, przedstawiającej oławski Rynek. Wielu Żydów miało tu swoje sklepy. Pierwszy z prawej, to dom mody P.Glaser, dziś w tym miejscu stoi inny budynek, na rogu Brzeskiej i Rynku

W przewodniku po Oławie z 1910 roku można znaleźć reklamy sklepów, należących do oławskich Żydów

Budynek naprzeciw kościoła św. Rocha. Przed wojną mieścił się tu zajazd "Rother Hirsch", należący do Rudolfa Pringsheima


Napisz komentarz

Komentarze

ZASTRZEŻENIE PODMIOTU UPRAWNIONEGO DOTYCZĄCE EKSPLORACJI TEKSTU I DANYCH

Dokonywanie zwielokrotnień w celu eksploracji tekstu i danych, w tym systematyczne pobieranie treści, danych lub informacji ze strony internetowej tuolawa.pl i publikacji przy użyciu oprogramowania lub innego zautomatyzowanego systemu („screen scraping”/„web scraping”) lub w inny sposób, w szczególności do szkolenia systemów uczenia maszynowego lub sztucznej inteligencji (AI), bez wyraźnej zgody wydawcy - RYZA Sp. z o.o. jest niedozwolone. 

Zastrzeżenie to nie ma zastosowania do sytuacji, w których treści, dane lub informacje są wykorzystywane w celu ułatwienia ich wyszukiwania przez wyszukiwarki internetowe. Szczegółowe informacje na temat zastrzeżenia dostępne są TUTAJ

KOMENTARZE
Autor komentarza: RodzicTreść komentarza: Bo oni chodzą do szkoły , żeby się uczyć a w Sobieskim ciągle trwają zabawy . Zgodnie z powiedzeniem " nie matura a chęć szczera zrobią z ciebie oficera " .Data dodania komentarza: 5.12.2025, 09:29Źródło komentarza: Sobieski dla naszych bezdomniakówAutor komentarza: RedaktorTreść komentarza: "Rzeczą, która budzi zastrzeżenia (...) jest forma nagłośnienia (...). (...) było niezbędne minimum w postaci wzmianki w BIP, stronie internetowej (...), a nawet w gazecie - ale wydaj mi się, że (...) powinno to być znacznie bardziej nagłośnione. Tymczasem zrobiono (...), niezbędne minimum." Dawno już nikt nie wskazał tak dobitnie na nikłą rolę gazety w podawaniu informacji, jej zasięgu i oddziaływania, jak zrobił to "lokalny działacz społeczny, ekolog dla którego bardzo istotna jest ochrona środowiska naturalnego". Pierwszy tego imienia... (a zbieżność danych oraz podobieństwo osoby na zdjęciu z czynnym politykiem KO może być jedynie "przypadkowa..."). Dlaczego inni lokalni politycy (zajmujący się hobbistycznie ekologią), nie dostąpili zaszczytu skomentowania - nie wiadomo. Kabaret w czystej postaci.Data dodania komentarza: 5.12.2025, 09:28Źródło komentarza: Jak zmienił się klimat w Oławie i co nas czekaAutor komentarza: mieszkaniecTreść komentarza: ten pseudo burmistrz nadaję się tylko na zdjęcia i cieszyć tą japę bo tylko to dobrze mu wychodzi.Data dodania komentarza: 5.12.2025, 08:58Źródło komentarza: Sobieski dla naszych bezdomniakówAutor komentarza: ObserwatorTreść komentarza: To miasto nie ma gospodarza, jakby miał odrobinę honoru to podałby się do dymisji i oddał pobrane wynagrodzenie.Data dodania komentarza: 5.12.2025, 07:47Źródło komentarza: Sobieski dla naszych bezdomniakówAutor komentarza: JacekTreść komentarza: Składam należne gratulacje! Dodam, że Rowerem przez Jelcz w ubiegłym roku doceniło talent Wojtka Ganczarka organizując odsłonięcie jego gwiazdy w dębińskiej alei. Gratuluję również rodzicom, którzy wychowali tak zdolnego człowieka! Oboje, przez długie lata związani są ze szkolnictwem. A my? cóż, pozostaje nam cieszyć się, że Wojtek Ganczarek w tak piękny sposób rozsławia nasze miasto!Data dodania komentarza: 5.12.2025, 06:31Źródło komentarza: Wojciech Ganczarek z Grand Prix Festiwalu HumanDOCAutor komentarza: MelomanTreść komentarza: Prawdziwa uczta dla miłośnika muzyki barokowej , wspanialeData dodania komentarza: 5.12.2025, 04:23Źródło komentarza: Wyjątkowy koncert w Sali Rycerskiej
Reklama
NAPISZ DO NAS!

Jeśli masz interesujący temat, który możemy poruszyć lub byłeś(aś) świadkiem ważnego zdarzenia - napisz do nas. Podaj w treści swój adres e-mail lub numer telefonu. Jeżeli formularz Ci nie wystarcza - skontaktuj się z nami.

Reklama
Reklama
Reklama