Przejdź do głównych treściPrzejdź do wyszukiwarkiPrzejdź do głównego menu
sobota, 18 maja 2024 06:15
Reklama BMM
Reklama
News will be here

Oławscy Żydzi (2)

Od początku XIX wieku napływało do miasta coraz więcej wyznawców judaizmu. Otwierali tu swoje sklepy, mieli własny cmentarz oraz pomieszczenie na modlitwy
Oławscy Żydzi (2)
Budynek naprzeciw kościoła św. Rocha. Przed wojną mieścił się tu zajazd "Rother Hirsch", należący do Rudolfa Pringsheima

Oława. Tu mieszkali

W tym okresie oławscy Żydzi trudnili się głównie handlem, wykonywali wolne zawody i działali w przemyśle. W latach 30. XIX wieku kupiec Wilhelm Freudenthal został radnym miejskim, jako pierwszy Żyd.
W roku 1850 kupiec o nazwisku Glaser założył dom mody na rogu ulicy Brzeskiej i Rynku, później prowadziła go Fanny Glaser, a następnie do 1938 jej zięć - Georg Jonas.
To nie jedyny kupiec żydowskiego pochodzenia, który mieszkał w mieście w połowie XIX wieku. Dosyć zamożny był zapewne David Ebstein, zmarły w 1886 roku. Jego nagrobek zachował się na kirkucie przy ulicy Cichej w bardzo dobrym stanie.
W Rynku pod numerem 9 istniał dom tekstylny, założony przez J.Henochsa. Ostatnim właścicielem była Rosa Riesenfeld, od 1912 do 1938 roku.
Również w 1912 istniały inne sklepy: dwa domy mody Hugo oraz J.Oppenheimera, drukarnia książek A.Biala, gorzelnia Else Kottlarzig - Kottlarzig&Landsberger (Rynek 22), działał też kupiec E.Herlitz. W centrum, w latach trzydziestych XX wieku, znajdowały się również inne żydowskie sklepy, a właścicielem jednego z nich był Julius Rosenbaum (Rynek 11), w 1938 nie było go już w mieście. Sklep tekstylny, którego właścicielem był Adolfa Gruschka, znajdował się w kamienicy Rynek 18. Prawdopodobnie jeszcze przed wybuchem II wojny światowej Adolf wyemigrował do Brazylii, a interes przejął Leopold Gruschka wspólnie z Ludwigiem Glogowskim. Brat tego ostatniego - Josef zajmował się obróbką skór (Rynek 37), tym samym trudnił się Max Glogowski, przy placu Kościelnym.
Żydzi prowadzili również hotele i restauracje. Około połowy XIX wieku przy placu Zamkowym 27 założono hotel "Stadt Berlin", później "Deutsches Haus", którego pierwszym właścicielem był Heimann Pringsheim (patrz ramka).



Fragment przedwojennej karty pocztowej, przedstawiającej oławski Rynek. Wielu Żydów miało tu swoje sklepy. Pierwszy z prawej, to dom mody P.Glaser, dziś w tym miejscu stoi inny budynek, na rogu Brzeskiej i Rynku

W przewodniku po Oławie z 1910 roku można znaleźć reklamy sklepów, należących do oławskich Żydów

Budynek naprzeciw kościoła św. Rocha. Przed wojną mieścił się tu zajazd "Rother Hirsch", należący do Rudolfa Pringsheima


Podziel się
Oceń

Napisz komentarz
Komentarze
mgid.com, 649292, DIRECT, d4c29acad76ce94f lijit.com, 349013, DIRECT, fafdf38b16bf6b2b lijit.com, 349013-eb, DIRECT, fafdf38b16bf6b2b openx.com, 538959099, RESELLER, 6a698e2ec38604c6 appnexus.com, 1019, RESELLER, f5ab79cb980f11d1 improvedigital.com, 1944, RESELLER rubiconproject.com, 9655, RESELLER, 0bfd66d529a55807 Xapads.com, 145030, RESELLER google.com, pub-3990748024667386, DIRECT, f08c47fec0942fa0 Pubmatic.com, 162882, RESELLER, 5d62403b186f2ace video.unrulymedia.com, 524101463, RESELLER, 29bc7d05d309e1bc lijit.com, 224984, DIRECT, fafdf38b16bf6b2b Pubmatic.com, 163319, RESELLER, 5d62403b186f2ace adyoulike.com, a15d06368952401cd3310203631cb18b, RESELLER rubiconproject.com, 20736, RESELLER, 0bfd66d529a55807 pubmatic.com, 160925, RESELLER, 5d62403b186f2ace onetag.com, 7a07370227fc000, RESELLER lijit.com, 408376, RESELLER, fafdf38b16bf6b2b spotim.market, sp_AYL2022, RESELLER, 077e5f709d15bdbb smartadserver.com, 4144, RESELLER nativo.com, 5848, RESELLER, 59521ca7cc5e9fee smartadserver.com, 4577, RESELLER, 060d053dcf45cbf3 appnexus.com, 13099, RESELLER pubmatic.com, 161593, RESELLER, 5d62403b186f2ace rubiconproject.com, 11006, RESELLER, 0bfd66d529a55807 onetag.com, 7cd9d7c7c13ff36, DIRECT ssp.e-volution.ai, AJxF6R4a9M6CaTvK, RESELLER rubiconproject.com, 16824, RESELLER, 0bfd66d529a55807 adform.com, 2664, RESELLER, 9f5210a2f0999e32 appnexus.com, 11879, RESELLER, f5ab79cb980f11d1 appnexus.com, 15825, RESELLER, f5ab79cb980f11d1 [Kopiuj]
ReklamaOdszkodowania
KOMENTARZE
Autor komentarza: HalinaTreść komentarza: To friszman korkuje i betonuje te miasto,a na wiejskiej tragedia ,chyba nas już tak pomału przyzwyczajają że tak będzie codziennie.Data dodania komentarza: 17.05.2024, 20:00Źródło komentarza: Skrzyżowanie ulic Rybackiej i Zwierzynieckiej ma być bezpieczniejszeAutor komentarza: StefTreść komentarza: Z boku rzeka a oni mają problem z wodą kpina, po co to było budować? Jak prawie cały czas zamknięteData dodania komentarza: 17.05.2024, 19:46Źródło komentarza: Co z basenem letnim? Termy Jakuba: - Wstrzymujemy prace do odwołaniaAutor komentarza: Oława OKTreść komentarza: Chyba Drabiński wpadł na ten pomysł zrobić chodniki dla ludzi żeby korki były mniejsze w Oławie he heData dodania komentarza: 17.05.2024, 19:06Źródło komentarza: Skrzyżowanie ulic Rybackiej i Zwierzynieckiej ma być bezpieczniejszeAutor komentarza: wwwTreść komentarza: jest dobrze kolejny milion poszedł w remont a korki w mieście dalej są i co naj lepsze większe niż przed wybudowaniem rondem na ul Kutnowskiego kto steruje tym miastem że na jakieś pseudo remonty jest a żeby zrobić chociaż 5 km obwodnicy to nie ma bo stała wymówka mosty w innych miastach też są mosty to jak oni to wybudowali ? zbierajcie kasę na tunel albo wiadukt na ul Wiejskiej bo tam jest tragedia a podniecacie się chodnikiem na RybackiejData dodania komentarza: 17.05.2024, 19:05Źródło komentarza: Skrzyżowanie ulic Rybackiej i Zwierzynieckiej ma być bezpieczniejszeAutor komentarza: obserwatorTreść komentarza: Wiele z tych aut nie widzieliśmy w PRL.Data dodania komentarza: 17.05.2024, 18:52Źródło komentarza: Byliśmy tam parę tygodni przed otwarciem (GALERIA)Autor komentarza: TaaaTreść komentarza: A nie lepiej by było nie kombinować, tylko wziąć wodę z kranu normalnie?Data dodania komentarza: 17.05.2024, 18:51Źródło komentarza: Co z basenem letnim? Termy Jakuba: - Wstrzymujemy prace do odwołania
Reklama
NAPISZ DO NAS!

Jeśli masz interesujący temat, który możemy poruszyć lub byłeś(aś) świadkiem ważnego zdarzenia - napisz do nas. Podaj w treści swój adres e-mail lub numer telefonu. Jeżeli formularz Ci nie wystarcza - skontaktuj się z nami.

Reklama