Przejdź do głównych treściPrzejdź do wyszukiwarkiPrzejdź do głównego menu
niedziela, 27 lipca 2025 03:48
Reklama BMM
Reklama https://www.mario-web.pl/?fbclid=IwY2xjawKmdmpleHRuA2FlbQIxMABicmlkETFoU1Vyd1F2VmVBTEJTZXZIAR4R7OQoIiStikie9PkVq_jed6ugpLqCXRABOmzOXsgh5-xjWxRaek2puL_0KA_aem_vRRkult5-xnxh4novgQbiw

Oławscy Żydzi (2)

Od początku XIX wieku napływało do miasta coraz więcej wyznawców judaizmu. Otwierali tu swoje sklepy, mieli własny cmentarz oraz pomieszczenie na modlitwy
Oławscy Żydzi (2)
Budynek naprzeciw kościoła św. Rocha. Przed wojną mieścił się tu zajazd "Rother Hirsch", należący do Rudolfa Pringsheima
Podziel się
Oceń

Oława. Tu mieszkali

W tym okresie oławscy Żydzi trudnili się głównie handlem, wykonywali wolne zawody i działali w przemyśle. W latach 30. XIX wieku kupiec Wilhelm Freudenthal został radnym miejskim, jako pierwszy Żyd.
W roku 1850 kupiec o nazwisku Glaser założył dom mody na rogu ulicy Brzeskiej i Rynku, później prowadziła go Fanny Glaser, a następnie do 1938 jej zięć - Georg Jonas.
To nie jedyny kupiec żydowskiego pochodzenia, który mieszkał w mieście w połowie XIX wieku. Dosyć zamożny był zapewne David Ebstein, zmarły w 1886 roku. Jego nagrobek zachował się na kirkucie przy ulicy Cichej w bardzo dobrym stanie.
W Rynku pod numerem 9 istniał dom tekstylny, założony przez J.Henochsa. Ostatnim właścicielem była Rosa Riesenfeld, od 1912 do 1938 roku.
Również w 1912 istniały inne sklepy: dwa domy mody Hugo oraz J.Oppenheimera, drukarnia książek A.Biala, gorzelnia Else Kottlarzig - Kottlarzig&Landsberger (Rynek 22), działał też kupiec E.Herlitz. W centrum, w latach trzydziestych XX wieku, znajdowały się również inne żydowskie sklepy, a właścicielem jednego z nich był Julius Rosenbaum (Rynek 11), w 1938 nie było go już w mieście. Sklep tekstylny, którego właścicielem był Adolfa Gruschka, znajdował się w kamienicy Rynek 18. Prawdopodobnie jeszcze przed wybuchem II wojny światowej Adolf wyemigrował do Brazylii, a interes przejął Leopold Gruschka wspólnie z Ludwigiem Glogowskim. Brat tego ostatniego - Josef zajmował się obróbką skór (Rynek 37), tym samym trudnił się Max Glogowski, przy placu Kościelnym.
Żydzi prowadzili również hotele i restauracje. Około połowy XIX wieku przy placu Zamkowym 27 założono hotel "Stadt Berlin", później "Deutsches Haus", którego pierwszym właścicielem był Heimann Pringsheim (patrz ramka).

Reklama


Fragment przedwojennej karty pocztowej, przedstawiającej oławski Rynek. Wielu Żydów miało tu swoje sklepy. Pierwszy z prawej, to dom mody P.Glaser, dziś w tym miejscu stoi inny budynek, na rogu Brzeskiej i Rynku

W przewodniku po Oławie z 1910 roku można znaleźć reklamy sklepów, należących do oławskich Żydów

Budynek naprzeciw kościoła św. Rocha. Przed wojną mieścił się tu zajazd "Rother Hirsch", należący do Rudolfa Pringsheima


Napisz komentarz

Komentarze

mgid.com, 649292, DIRECT, d4c29acad76ce94f
lijit.com, 349013, DIRECT, fafdf38b16bf6b2b
lijit.com, 349013-eb, DIRECT, fafdf38b16bf6b2b
openx.com, 538959099, RESELLER, 6a698e2ec38604c6
appnexus.com, 1019, RESELLER, f5ab79cb980f11d1
improvedigital.com, 1944, RESELLER
pubmatic.com, 161673, RESELLER, 5d62403b186f2ace
admanmedia.com, 925, RESELLER
smartadserver.com, 3713, RESELLER
openx.com, 540866936, RESELLER, 6a698e2ec38604c6
adform.com, 2671, RESELLER
yahoo.com, 59674, RESELLER, e1a5b5b6e3255540
smaato.com, 1100042823, RESELLER, 07bcf65f187117b4
yahoo.com, 58935, RESELLER, e1a5b5b6e3255540
triplelift.com, 11656, RESELLER, 6c33edb13117fd86
pubmatic.com, 158481, RESELLER, 5d62403b186f2ace
smartadserver.com, 3713, RESELLER, 060d053dcf45cbf3
appnexus.com, 15349, RESELLER, f5ab79cb980f11d1
zeta.com, 757, RESELLER
rubiconproject.com, 9655, RESELLER, 0bfd66d529a55807
Xapads.com, 145030, RESELLER
google.com, pub-3990748024667386, DIRECT, f08c47fec0942fa0
Pubmatic.com, 162882, RESELLER, 5d62403b186f2ace
video.unrulymedia.com, 524101463, RESELLER, 29bc7d05d309e1bc
lijit.com, 224984, DIRECT, fafdf38b16bf6b2b
Pubmatic.com, 163319, RESELLER, 5d62403b186f2ace
adyoulike.com, c1cb20fa2bbc39a8f2ec564ac0c157f7, DIRECT
adyoulike.com, a15d06368952401cd3310203631cb18b, RESELLER
rubiconproject.com, 20736, RESELLER, 0bfd66d529a55807
pubmatic.com, 160925, RESELLER, 5d62403b186f2ace
onetag.com, 7a07370227fc000, RESELLER
lijit.com, 408376, RESELLER, fafdf38b16bf6b2b
spotim.market, sp_AYL2022, RESELLER, 077e5f709d15bdbb
smartadserver.com, 4144, RESELLER
nativo.com, 5848, RESELLER, 59521ca7cc5e9fee
smartadserver.com, 4577, RESELLER, 060d053dcf45cbf3
appnexus.com, 13099, RESELLER
pubmatic.com, 161593, RESELLER, 5d62403b186f2ace
rubiconproject.com, 11006, RESELLER, 0bfd66d529a55807
onetag.com, 7cd9d7c7c13ff36, DIRECT
ssp.e-volution.ai, AJxF6R4a9M6CaTvK, RESELLER
rubiconproject.com, 16824, RESELLER, 0bfd66d529a55807
adform.com, 2664, RESELLER, 9f5210a2f0999e32
appnexus.com, 11879, RESELLER, f5ab79cb980f11d1
appnexus.com, 15825, RESELLER, f5ab79cb980f11d1
smartadserver.com, 1247, RESELLER, 060d053dcf45cbf3
smaato.com, 1100056735, DIRECT, 07bcf65f187117b4
smaato.com, 1100004890, DIRECT, 07bcf65f187117b4
rubiconproject.com, 24600, RESELLER, 0bfd66d529a55807
sharethrough.com, iBAzay96, RESELLER, d53b998a7bd4ecd2
pubmatic.com, 156177, RESELLER, 5d62403b186f2ace
pubmatic.com, 161674, RESELLER, 5d62403b186f2ace
insticator.com,15188195-e4cc-40b1-98f1-d6390cc63cbb,RESELLER,b3511ffcafb23a32
rubiconproject.com,17062,RESELLER,0bfd66d529a55807
video.unrulymedia.com,136898039,RESELLER
sharethrough.com,Q9IzHdvp,DIRECT,d53b998a7bd4ecd2
pubmatic.com,95054,DIRECT,5d62403b186f2ace
lijit.com,257618,RESELLER,fafdf38b16bf6b2b

sonobi.com, 4dd284a06a, RESELLER, d1a215d9eb5aee9e
appnexus.com, 15825, RESELLER, f5ab79cb980f11d1
Media.net, 8CUTQ396X, DIRECT
video.unrulymedia.com, 926913262, RESELLER

 

<div data-type="_mgwidget" data-widget-id="1768557">

</div>

<script>(function(w,q){w[q]=w[q]||[];w[q].push(["_mgc.load"])})(window,"_mgq");

</script>

ZASTRZEŻENIE PODMIOTU UPRAWNIONEGO DOTYCZĄCE EKSPLORACJI TEKSTU I DANYCH

Dokonywanie zwielokrotnień w celu eksploracji tekstu i danych, w tym systematyczne pobieranie treści, danych lub informacji ze strony internetowej tuolawa.pl i publikacji przy użyciu oprogramowania lub innego zautomatyzowanego systemu („screen scraping”/„web scraping”) lub w inny sposób, w szczególności do szkolenia systemów uczenia maszynowego lub sztucznej inteligencji (AI), bez wyraźnej zgody wydawcy - RYZA Sp. z o.o. jest niedozwolone. 

Zastrzeżenie to nie ma zastosowania do sytuacji, w których treści, dane lub informacje są wykorzystywane w celu ułatwienia ich wyszukiwania przez wyszukiwarki internetowe. Szczegółowe informacje na temat zastrzeżenia dostępne są TUTAJ

KOMENTARZE
Autor komentarza: NataTreść komentarza: On nie zrobił nic złego!!!!!!!!!Data dodania komentarza: 26.07.2025, 19:31Źródło komentarza: Poważne oskarżenia czy oszczerstwa? Wójt: - To pomówienia!Autor komentarza: RedaktorTreść komentarza: Super, że tak fachowo i miło mi to wytłumaczyłeś. Dotychczas myślałam że to Promenada Odrzańska.. ale teraz dzięki tobie już wiem. Fajnie. No ale kto ma jaką wyobraźnię taki ma bulwar...Data dodania komentarza: 26.07.2025, 18:51Źródło komentarza: MINUS za tę ścieżkę rowerowąAutor komentarza: NataTreść komentarza: Skupiacie się na remontach a ignorujecie potrzeby mieszkańców!!!Data dodania komentarza: 26.07.2025, 18:33Źródło komentarza: Co z odrzuconymi projektami do budżetu obywatelskiego? Czasu na odwołanie jest niewiele...Autor komentarza: RafaTreść komentarza: Dla mnie te .... PajacuData dodania komentarza: 26.07.2025, 17:28Źródło komentarza: MINUS za tę ścieżkę rowerowąAutor komentarza: Staszek PorażkaTreść komentarza: Jesteś głupi czy udajesz? Idź na spacer na most odrzański ( ul. Chrobrego) i zrób sobie spacer np. w prawo w stronę Ergisu ul. RybackąData dodania komentarza: 26.07.2025, 17:26Źródło komentarza: MINUS za tę ścieżkę rowerowąAutor komentarza: WiedzącyTreść komentarza: Musicie zrozumieć z kim macie do czynienia. Ci jeżdżący po nocach czują się bezkarni, gdyż podpłacają odpowiednie osoby, dilerzy narkotyków, czy wy nie widzicie co dzieje się na Osiedlu Sobieskiego i w pobliskich wioskach ile tam jest narkotyków. Jedni biorą duże łapówki, inni czują się bezkarni. Łapie się nastolatków i zające wydawane przez dilerów, a temat z każdym złapanym nastolatkiem jest od razu podawany do gazety. Ale dilerzy szaleją po nocach i mają się dobrze. A ci którzy mają ich łapać, biorą łapówki i szybko budują domy i odchodzą na emerytury.Data dodania komentarza: 26.07.2025, 17:25Źródło komentarza: Mają dość "nocnych rajdów" przy dawnym Tesco. Piszą do burmistrza
Reklama
NAPISZ DO NAS!

Jeśli masz interesujący temat, który możemy poruszyć lub byłeś(aś) świadkiem ważnego zdarzenia - napisz do nas. Podaj w treści swój adres e-mail lub numer telefonu. Jeżeli formularz Ci nie wystarcza - skontaktuj się z nami.

Reklama
Reklama