Przejdź do głównych treściPrzejdź do wyszukiwarkiPrzejdź do głównego menu
piątek, 5 grudnia 2025 09:59
Reklama BMM
Reklama

Prawie jedna czwarta gatunków Europy zagrożona wyginięciem

Pewnie w dobie epidemii wolimy myśleć o swoim gatunku, ale nie tylko my mamy kłopot. Zmiany klimatu istotnie wpływają na różnorodność biologiczną
  • Źródło: IOŚ-PIB
Podziel się
Oceń

Przełomowy Raport z Oceny Globalnej Różnorodności Biologicznej i Usług Ekosystemowych (The Global Assessment Report on Biodiversity and Ecosystem Services), opublikowany w zeszłym roku przez Międzyrządową Platformę Naukowo-Polityczną ds. Różnorodności Biologicznej i Usług Ekosystemowych (IPBES), nie pozostawia złudzeń. Mamy do czynienia z niespotykanym dotychczas tempem i skalą wymierania gatunków na świecie. Europejska różnorodność biologiczna jest w kryzysowej sytuacji: według danych szacunkowych Międzynarodowej Unii Ochrony Przyrody (IUCN) nawet 25% gatunków zwierząt i 58% gatunków drzew występujących na naszym kontynencie jest obecnie zagrożonych wyginięciem. Jedną z głównych przyczyn tego stanu są postępujące zmiany klimatu spowodowane działalnością człowieka.

Współczesny człowiek w środowisku naturalnym

Obecnie na Ziemi trwa wielkie wymieranie, nazywane szóstym, ale pierwsze spowodowane przez jeden gatunek – Homo sapiens. Aktywność społeczna i gospodarcza w ostatnim stuleciu doprowadziła do przekształcenia relacji człowieka ze środowiskiem, a ludzkość stała się główną siłą napędową zmian na Ziemi. Dlatego też w 2000 roku, laureat Nagrody Nobla w dziedzinie chemii i pracownik Instytutu Oceanografii - Paul Crutzen, zaproponował nową nazwę dla obecnej epoki geologicznej nazywając ją epoką antropocenu. Od 1950 roku, który symbolicznie rozpoczął tzw. „wielkie przyspieszenie”, populacja ludzi na świecie zwiększyła się trzykrotnie, osiągając 7,5 miliarda. Natomiast liczba mieszkańców miast zwiększyła się czterokrotnie (do ponad 4 miliardów). Według prognoz Organizacji Narodów Zjednoczonych, w 2023 roku populacja na świecie wzrośnie do 8 mld, a około 2056 roku do 10 mld.
Tak ekspansywny wzrost liczebności jednego gatunku, nie może pozostać bez znaczenia dla przeżycia innych organizmów żyjących na Ziemi i przetrwania ich siedlisk, wspólnie tworzących ekosystemy oraz kształtujących znane nam krajobrazy przyrodnicze. Według najnowszego raportu WWF „Living Planet Report 2018”, w okresie od 1970 do 2014 r. populacja kręgowców zmniejszyła się aż o 60%. Natomiast Europejska Agencja Środowiska (EEA) w raporcie „Środowisko Europy 2020 – stan i prognozy" (SOER 2020) wskazuje na niekorzystny stan ochrony dla 60% gatunków i 77% siedlisk chronionych na mocy Dyrektywy Środowiskowej. Utrata różnorodności biologicznej nie ogranicza się tylko do rzadkich lub zagrożonych gatunków. Na przykład, wyniki długoterminowego monitoringu wskazują na utrzymujący się w Europie trend spadkowy populacji ptaków lądowych (32%) i motyli łąkowych (39%). W Polsce na granicy przetrwania jest aż 45 gatunków zwierząt. Skrajnie zagrożone są ssaki i ptaki, m.in.: wilki, niedźwiedzie, rysie, głuszce, kozice, sokoły wędrowne. Natomiast na liście silnie zagrożonych znajdziemy: susły, świstaki, zające bielaki, żbiki, żubry i orły przednie.

- Między kilkadziesiąt a kilkaset - tyle razy obecne tempo wymierania gatunków przewyższa średnią z ostatnich 10 mln lat. Tylko w ciągu ostatniego wieku liczba gatunków zwierząt na lądach spadła o ok. 20%, a zagrożonych jest 30-40% gatunków morskich. Jesteśmy naocznymi świadkami wielkiego wymierania. Globalne ocieplenie to nie jedyny niekorzystny czynnik. Towarzyszące temu inne procesy, takie jak zmiany w użytkowaniu lądowym i morskim, bezpośrednia eksploatacja żywych organizmów i niszczenie ich siedlisk, zanieczyszczenie gleb, wód i atmosfery, a przy tym inwazje gatunków obcych, w bardzo dużym stopniu przyczyniają się do drastycznego przyspieszenia tempa zanikania otaczającego nas świata przyrody ożywionej - komentuje Bożena Kornatowska, ekspert ds. różnorodności biologicznej Instytutu Ochrony Środowiska – Państwowego Instytutu Badawczego, realizującego projekt Klimada 2.0.

Różnorodność biologiczna a zmiany klimatu

Według IUCN, skutki zmian klimatu zagrażają ponad 4000 gatunków na świecie, a analizy wrażliwości prowadzone przez naukowców sugerują, że jeszcze więcej gatunków może nie poradzić sobie w nowych warunkach klimatycznych. Jak wynika z badań, najbardziej wrażliwe na zmiany klimatu są gatunki roślin i zwierząt związanych z siedliskami wodnymi i górskimi, a także z lasami o charakterze naturalnym.



Napisz komentarz

Komentarze

ZASTRZEŻENIE PODMIOTU UPRAWNIONEGO DOTYCZĄCE EKSPLORACJI TEKSTU I DANYCH

Dokonywanie zwielokrotnień w celu eksploracji tekstu i danych, w tym systematyczne pobieranie treści, danych lub informacji ze strony internetowej tuolawa.pl i publikacji przy użyciu oprogramowania lub innego zautomatyzowanego systemu („screen scraping”/„web scraping”) lub w inny sposób, w szczególności do szkolenia systemów uczenia maszynowego lub sztucznej inteligencji (AI), bez wyraźnej zgody wydawcy - RYZA Sp. z o.o. jest niedozwolone. 

Zastrzeżenie to nie ma zastosowania do sytuacji, w których treści, dane lub informacje są wykorzystywane w celu ułatwienia ich wyszukiwania przez wyszukiwarki internetowe. Szczegółowe informacje na temat zastrzeżenia dostępne są TUTAJ

KOMENTARZE
Autor komentarza: RodzicTreść komentarza: Bo oni chodzą do szkoły , żeby się uczyć a w Sobieskim ciągle trwają zabawy . Zgodnie z powiedzeniem " nie matura a chęć szczera zrobią z ciebie oficera " .Data dodania komentarza: 5.12.2025, 09:29Źródło komentarza: Sobieski dla naszych bezdomniakówAutor komentarza: RedaktorTreść komentarza: "Rzeczą, która budzi zastrzeżenia (...) jest forma nagłośnienia (...). (...) było niezbędne minimum w postaci wzmianki w BIP, stronie internetowej (...), a nawet w gazecie - ale wydaj mi się, że (...) powinno to być znacznie bardziej nagłośnione. Tymczasem zrobiono (...), niezbędne minimum." Dawno już nikt nie wskazał tak dobitnie na nikłą rolę gazety w podawaniu informacji, jej zasięgu i oddziaływania, jak zrobił to "lokalny działacz społeczny, ekolog dla którego bardzo istotna jest ochrona środowiska naturalnego". Pierwszy tego imienia... (a zbieżność danych oraz podobieństwo osoby na zdjęciu z czynnym politykiem KO może być jedynie "przypadkowa..."). Dlaczego inni lokalni politycy (zajmujący się hobbistycznie ekologią), nie dostąpili zaszczytu skomentowania - nie wiadomo. Kabaret w czystej postaci.Data dodania komentarza: 5.12.2025, 09:28Źródło komentarza: Jak zmienił się klimat w Oławie i co nas czekaAutor komentarza: mieszkaniecTreść komentarza: ten pseudo burmistrz nadaję się tylko na zdjęcia i cieszyć tą japę bo tylko to dobrze mu wychodzi.Data dodania komentarza: 5.12.2025, 08:58Źródło komentarza: Sobieski dla naszych bezdomniakówAutor komentarza: ObserwatorTreść komentarza: To miasto nie ma gospodarza, jakby miał odrobinę honoru to podałby się do dymisji i oddał pobrane wynagrodzenie.Data dodania komentarza: 5.12.2025, 07:47Źródło komentarza: Sobieski dla naszych bezdomniakówAutor komentarza: JacekTreść komentarza: Składam należne gratulacje! Dodam, że Rowerem przez Jelcz w ubiegłym roku doceniło talent Wojtka Ganczarka organizując odsłonięcie jego gwiazdy w dębińskiej alei. Gratuluję również rodzicom, którzy wychowali tak zdolnego człowieka! Oboje, przez długie lata związani są ze szkolnictwem. A my? cóż, pozostaje nam cieszyć się, że Wojtek Ganczarek w tak piękny sposób rozsławia nasze miasto!Data dodania komentarza: 5.12.2025, 06:31Źródło komentarza: Wojciech Ganczarek z Grand Prix Festiwalu HumanDOCAutor komentarza: MelomanTreść komentarza: Prawdziwa uczta dla miłośnika muzyki barokowej , wspanialeData dodania komentarza: 5.12.2025, 04:23Źródło komentarza: Wyjątkowy koncert w Sali Rycerskiej
Reklama
NAPISZ DO NAS!

Jeśli masz interesujący temat, który możemy poruszyć lub byłeś(aś) świadkiem ważnego zdarzenia - napisz do nas. Podaj w treści swój adres e-mail lub numer telefonu. Jeżeli formularz Ci nie wystarcza - skontaktuj się z nami.

Reklama
Reklama
Reklama