Przejdź do głównych treściPrzejdź do wyszukiwarkiPrzejdź do głównego menu
poniedziałek, 20 maja 2024 23:32
Reklama
Reklama
News will be here

Oławscy Żydzi (5)

W czasie II wojny światowej Niemcy wymordowali kilka milionów Żydów - mężczyzn, kobiet, dzieci i starców. Taki los spotkał również mieszkańców Oławy

Rodzina Glaserów

Członkowie tego rodu żyli w Oławie od połowy XIX wieku. Wtedy P.Glaser założył dom mody (Modehaus P.Glaser GMBH), na rogu ulicy Brzeskiej i Rynku. Rodzina mieszkała na II piętrze. Po śmierci pierwszego właściciela, firmę prowadził Siegfried, a później jego żona Franziska Fanny, z domu Elsner, urodzona 12 marca 1864, we Wrocławiu. Mieli trójkę dzieci.

Ich syn Paul, urodzony w Oławie 27 kwietnia 1895, zmarł 11 lipca 1918. W pierwszej wojnie światowej był podoficerem 82. batalionu artylerii piechoty, odszedł z tego świata w domu, prawdopodobnie wskutek odniesionych ran. Kolejny syn - Georg, przedwojenny adwokat, zastrzelił się w 1935 roku we Wrocławiu, z powodu utraty pracy ze względu na jego żydowskie pochodzenie. Na oławskim kirkucie znajduje się nagrobek, na którym jest wyryte takie imię i nazwisko, data śmierci jest zatarta, ale dane na temat urodzenia to 4 sierpnia 1853. Stąd pewność, że chodzi o dwie różne osoby.

Jedyną córką Siegfrieda i Fanny była Frieda, która skończyła prywatną niemiecką szkołę, a przed II wojną światową zajmowała się domem w Oławie. Kochała muzykę i grała na fortepianie. Cierpiała na cukrzycę i często bywała u katolickich sióstr, które wstrzykiwały jej insulinę. Wyszła za mąż za Georga Jonasa, który pochodził z ortodoksyjnej rodziny z Poznania. W czasie I wojny światowej wstąpił do niemieckiej armii. Walczył na wschodnim froncie i tam został ranny. Odznaczono go za odwagę Krzyżem Żelaznym drugiej klasy. Po wojnie dołączył do "Verband Judischer Front Soldaten" (stowarzyszenie żołnierzy żydowskich, którzy walczyli na froncie). Często nosił przypięte godło tego stowarzyszenia. W swojej karierze wojskowej awansował do rangi kaprala. Miał jednego brata imieniem Martin, który był projektantem mody i nigdy się nie ożenił.

Georg poznał Friedę Glaser we Wrocławiu. Pobrali się w 1926 roku. Zamieszkał w Oławie i zajmował się sklepem, należącym do rodziny żony. Na podstawie zachowanych dokumentów oławskiej synagogi widać, że aktywnie uczestniczył w jej życiu. W 1933 roku był w składzie zarządu gminy żydowskiej. W czasie Nocy Kryształowej jego sklep zniszczyli bojówkarze. Georga zabrano na siedem tygodni do obozu koncentracyjnego. Dzięki pieniądzom, które żona zapłaciła Niemcom wrócił, ale mocno schorowany. Sklep przejęli inni właściciele.



Frieda Jonas z domu Glaser

Georg Jonas

Fragment bruku przed kamienicą, w której przed wojną mieszkali Żydzi. Przykład upamiętnienia z Weimaru

Koniec rampy kolejowej w Birkenau. W tym obozie zagłady zginęło przynajmniej ośmioro oławskich Żydów

Ogrodzenie i część obozu w Birkenau, gdzie przetrzymywano Żydów, przywiezionych z Theresienstadt

Pocztówka przedstawiająca przedwojenny widok ulicy Brzeskiej od strony Rynku. Po lewej stronie sklep z szyldem P.Glaser. Rodzina mieszkała na II piętrze

To samo miejsce obecnie


Podziel się
Oceń

Napisz komentarz
Komentarze
mgid.com, 649292, DIRECT, d4c29acad76ce94f lijit.com, 349013, DIRECT, fafdf38b16bf6b2b lijit.com, 349013-eb, DIRECT, fafdf38b16bf6b2b openx.com, 538959099, RESELLER, 6a698e2ec38604c6 appnexus.com, 1019, RESELLER, f5ab79cb980f11d1 improvedigital.com, 1944, RESELLER rubiconproject.com, 9655, RESELLER, 0bfd66d529a55807 Xapads.com, 145030, RESELLER google.com, pub-3990748024667386, DIRECT, f08c47fec0942fa0 Pubmatic.com, 162882, RESELLER, 5d62403b186f2ace video.unrulymedia.com, 524101463, RESELLER, 29bc7d05d309e1bc lijit.com, 224984, DIRECT, fafdf38b16bf6b2b Pubmatic.com, 163319, RESELLER, 5d62403b186f2ace adyoulike.com, a15d06368952401cd3310203631cb18b, RESELLER rubiconproject.com, 20736, RESELLER, 0bfd66d529a55807 pubmatic.com, 160925, RESELLER, 5d62403b186f2ace onetag.com, 7a07370227fc000, RESELLER lijit.com, 408376, RESELLER, fafdf38b16bf6b2b spotim.market, sp_AYL2022, RESELLER, 077e5f709d15bdbb smartadserver.com, 4144, RESELLER nativo.com, 5848, RESELLER, 59521ca7cc5e9fee smartadserver.com, 4577, RESELLER, 060d053dcf45cbf3 appnexus.com, 13099, RESELLER pubmatic.com, 161593, RESELLER, 5d62403b186f2ace rubiconproject.com, 11006, RESELLER, 0bfd66d529a55807 onetag.com, 7cd9d7c7c13ff36, DIRECT ssp.e-volution.ai, AJxF6R4a9M6CaTvK, RESELLER rubiconproject.com, 16824, RESELLER, 0bfd66d529a55807 adform.com, 2664, RESELLER, 9f5210a2f0999e32 appnexus.com, 11879, RESELLER, f5ab79cb980f11d1 appnexus.com, 15825, RESELLER, f5ab79cb980f11d1 [Kopiuj]
ReklamaOdszkodowania
KOMENTARZE
T Autor komentarza: RedakcjaTreść komentarza: Czy możemy prosić Panią o kontakt na [email protected] ?Data dodania komentarza: 20.05.2024, 21:14Źródło komentarza: Oszukiwali przy zakupach w internecie. ZatrzymaniAutor komentarza: bater79Treść komentarza: Pytanie do kumatych ludzi,którzy nie słuchają,mediów i wyciągają wnioski... Dlaczego p.Pilawa dostał taką,nagrodę od zaprzyjaźnionego miasta,niemieckiego ,a nie burmistrz,wójt....To pięknie brzmi w tekście" "Zasłużony/a dla Miasta Oławy". W podziękowaniu za otrzymane wyróżnienie Pilawa przekazał bibliotece miejskiej w Oberasbach trzytomowe opracowanie, wydane przez Instytut Pamięci Narodowej w Katowicach, poświęcone deportacji w 1945 r. ludności z Górnego Śląska, głównie niemieckiej, do Związku Sowieckiego. - Bardzo się cieszę z tego odznaczenia - mówi. - To dla mnie wieki zaszczyt. W jakiejś mierze ukoronowanie mojej 10-letniej aktywności na polu współpracy polsko-niemieckiej. Oczywiście w ten proces zaangażowanych jest bardzo wiele osób z naszego lokalnego środowiska, więc traktuję to odznaczenie również jako wyraz uznania dla ich pracy." No jakoś,pan aktywny tylko na rowerze.....Data dodania komentarza: 20.05.2024, 20:32Źródło komentarza: Jacek Pilawa zasłużony dla OberasbachAutor komentarza: NieogarnietyTreść komentarza: Po pierwsze burmistrz jest z BBS a nie PiS, a po drugie z jakich klubów radni w poprzedniej kadencji, najwięcej wygłaszali pustosłowia i zabierali głos na sesjach? Potrafisz zachować twarz i odpowiedzieć? Została ci, pomimo że popierasz PO i WdO za co szacun, odrobina honory, żeby szczerze przyznać, że to radni z WdO i PO przodowali w tym pustoslowiu?Data dodania komentarza: 20.05.2024, 19:56Źródło komentarza: Radni z 4 komitetów utworzyli 6 klubów. Po co aż tyle?Autor komentarza: Teodor LampionTreść komentarza: Życzę dziewczynie jak największych sukcesów, ale chyba już skończyły się te czasy gdzie za pieniądze można było sobie kupić popularność.Data dodania komentarza: 20.05.2024, 19:20Źródło komentarza: Darya w utworze "Obłuda"Autor komentarza: MieszkankaTreść komentarza: Widziałam na żywo 🙈Data dodania komentarza: 20.05.2024, 19:18Źródło komentarza: Oszukiwali przy zakupach w internecie. ZatrzymaniAutor komentarza: jaroTreść komentarza: Wypadałoby żebyś zachował chociaż pozory szacunku co do swojego koalicjanta z pis. Ale czego się spodziewać po tubie pisowskiego burmistrza.Data dodania komentarza: 20.05.2024, 18:03Źródło komentarza: Radni z 4 komitetów utworzyli 6 klubów. Po co aż tyle?
Reklama
NAPISZ DO NAS!

Jeśli masz interesujący temat, który możemy poruszyć lub byłeś(aś) świadkiem ważnego zdarzenia - napisz do nas. Podaj w treści swój adres e-mail lub numer telefonu. Jeżeli formularz Ci nie wystarcza - skontaktuj się z nami.

Reklama